3 جریان قدرتطلب در عربستان؛ حذف ولیعهد و تشدید نزاع دو جریان دیگر
مرگ ولیعهد عربستان از یک سو و بیماری و وخامت حال شاه عربستان از سوی دیگر، قدرت در عربستان سعودی، بزرگترین تولیدکننده نفت جهان را در نظر شاهزادگانی که دیری است در انتظار قدرتطلبی هستند، مانند گوشتی قربانی قرار داده است که هر لحظه امکان حمله برای تصاحب قدرت در آن وجود دارد.
به گزارش فارس، لایههای قدرت در عربستان سعودی مدتهاست که شاهد نزاعی پنهان برای تصاحب قدرت در این کشور است. کشوری که سالانه میلیونها دلار درآمد نفتی و میلیونها دلار از محل ورود زائران کشورهایی مختلف درآمد دارد.
سرانجام سلطان بن عبدالعزیز آل سعود برادر ناتنی ملک عبدالله بن عبدالعزیز شاه سعودی پس از جدالی طولانی با سرطان، بامداد امروز در نیویورک درگذشت تا جنگ قدرت در سرزمین وحی شکلی جدی و جدید به خود بگیرد.
شاید خیلیها در عربستان منتظر چنین لحظهای بودند و حتی منتظر مرگ ملک عبدالله هستند. مرگ ولیعهد درست در زمانی روی داد که جریان وهابی و سعودی اخیرا به دلیل اقدام شاه سعودی در اعطای حق زنان کشورش در رای دادن و مشارکت در امر انتخابات، مخالفت جریان وهابی را برانگیخت و سران آن را واداشت تا آشکارا از شاه بیمار سعودی انتقاد کنند.
اختلافات درون خاندان پادشاهی سعودی، این خاندان را به سه جناح تقسیم کرده است. جناح ملک عبدالله و جناح امیرنایف وزیر کشور و معاون دوم ملک عبدالله و جناح شاهزاده سلطان که امروز با مرگ خود عملا جریان خود را برای قدرتگیری تضعیف کرد.
بندر بن سلطان که به شاهزاده آمریکایی معروف است، در این میان میتواند تعیین کننده باشد. او به دلیل مناسبات صمیمانه با سران آمریکا و روابط پنهانی گرم با رژیم صهیونیستی شاهزاده محبوب و دلخواه آمریکا برای تصاحب قدرت در عربستان است.
بدون تردید بندر بن سلطان با توجه به نفوذی که در آمریکا و در محافل اسرائیلی دارد، تلاش میکند در این اختلافات و درگیریهای جناحی بخصوص پس از مرگ پدر، موضع برتری را اتخاذ کند.
فؤاد ابراهیم تحلیلگر مسائل منطقه و مقیم لندن در این خصوص به فارس گفت: بندر بن سلطان خیلی بلندپرواز است و دوست دارد بر تخت پادشاهی عربستان بنشیند. اما قوانین حاکم بر خاندان پادشاهی اجازه این کار را به او نمیدهد. البته آمریکاییها دوست دارند شخصی مانند بندر بن سلطان جانشین ملک عبدالله شود. چرا که چنین شخصیتی منافع واشنگتن را بهتر تأمین و توازن قدرت را در خاندان پادشاهی بهتر حفظ خواهد کرد. این دیدگاه آمریکاییهاست اما فکر نمیکنم بندر بن سلطان شانس زیادی داشته باشد.
در مقابل به نظر میرسد آمریکا چندان حامی جریان شاهزاده نایف وزیر کشور، نباشد. شاهزاده نایف بن عبدالعزیز به دلیل گرایشات مذهبی و ارتباط نزدیکش با روحانیون و جریان وهابی و هیأتهای امر به معروف و نهی از منکر مورد توافق و حمایت واشنگتن نیست.
پیش از این نیز مقامات کاخ سفید با حمایت از «سلمان بن عبدالعزیز» (امیر ریاض) شاهزاده لیبرال و غربگرای سعودی که نفوذ زیادی در لایههای بالای قدرت در عربستان دارد، به عنوان مهرهای شاخص در جهت جایگزینی مطلوب ولیعهدی حکومت سعودی گام برداشتهاند.
به نظر میرسد از سال 1953 که عبدالعزیز آل سعود نظام سعودی را در عربستان به نام خاندان خود تاسیس کرد و تاکنون پنج نفر از فرزندان او قدرت را در دست گرفتهاند، اکنون با مرگ سلطان بن عبدالعزیز، شانس شاهزاده نایف 78 ساله و جریان وی برای ولیعهدی بالا رفته است.
نایف در مارس 2009 به نائب دومی برای رئیس شورای وزراء تعیین شد و اکنون چشم به بیماری ملک عبدالله دارد تا قدرت را هر چه زودتر در دست بگیرد.
جناح ملک عبدالله / ملک عبدالله از جناح سدیریها یعنی فرزندان حصة السدیری همسر عبدالعزیز بن عبدالرحمن بن فیصل آل سعود، نیز در بیم و نگرانی است. شاهزاده «عبدالرحمن» 78 ساله، «نایف» 76 ساله و «سلمان» 73 ساله از خاندان سدیریها هستند.
ملک عبدالله که فاقد برادر تنی است، از برادران ناتنی خود که مدعی پادشاهی هستند (جناح سدیریها) احساس خطر کرده و به همین دلیل روابط نزدیک و گستردهای با برخی برادران ناتنی، برادرزادهها و خواهرزادههایش برقرار کرده است.
وی برای جلوگیری از قدرتگیری این جناح در سال هیئت بیعت را در اواخر سال 2007 تاسیس کرد. اکنون وظیفه تعیین ولیعهدی بر عهده این هیئت است.
همچنین انوشه کارشناس مسائل خاورمیانه در این خصوص به فارس گفت: در عربستان سه جریان اصلاح طلب وجود دارد. جریان اصلاح طلبی که بندربن سلطان رهبری آن را به عهده دارد خواستار اصلاحات سکولاریسم با الگویی آمریکایی است این روند برای جامعه سنتی و مذهبی عربستان بسیار خطرناک است. شاهزاده "طلال بن عبدالعزیز" یکی از رهبران لیبرال با رویکرد عربی و اسلامی عربستان است این دومین جریان اصلاح طلب در عربستان است و سوم ملک عبدالله رهبری جریانی را دارد که معتقد به اصلاحات است البته با توجه به ویژگیهای داخلی عربستان و جایگاه این کشور در جهان.
به نظر میرسد با مرگ سلطان بن عبدالعزیز رقابت و منازعه قدرت شاهد اقدامات عملی بسیاری از مدعیان قدرت در عربستان باشد. از طرفی، بیماری و وخامت حال ملک عبدالله نیز این روند را تشدید خواهد کرد. به نظر میرسد عربستان در آینده نزدیک شاهد تغییراتی مهم در سطوح بالای قدرت باشد که ثبات بزرگترین تولید کننده نفت را بر هم خواهد زد.
نظرات شما عزیزان:
سید حسینی 
ساعت0:41---17 آبان 1390
سلام
شب بخیر
خسته نباشید
مطالب سایتت خوب است انشاءالله موفق باشید